Phôi ngày 3 và phôi ngày 5: nên chuyển phôi nào?
Nội dung bài viết
Đánh giá chính xác chất lượng phôi là một yếu tố quan trọng dẫn đến thành công của một chu kì IVF, các chuyên viên phôi học sẽ ghi nhận các đặc điểm để đánh giá mức độ tương quan giữa chất lượng phôi với khả năng làm tổ của từng phôi. Trong đó, việc đánh giá chất lượng phôi vào 3, 5 ngày tuổi là hai mốc thời gian quan trọng để có thể đưa ra được tiên lượng chính xác về khả năng làm tổ trong lòng tử cung của phôi. Những hệ thống đánh giá chất lượng phôi đã được xây dựng dựa trên những tiêu chí bao gồm: số lượng phôi bào, sự phân mảnh, tính đối xứng, trạng thái nén của phôi bào đối, độ nở của khoang phôi nang, khối tế bào ICM và TE.

Hình ảnh các giai đoạn phát triển của phôi
Các tiêu chí đánh giá này được chia dựa vào mốc thời gian bắt đầu ngay từ thời điểm tinh trùng thụ tinh với trứng. Theo đồng thuận Alpha 2011, phôi ngày 3 ở giai đoạn phân chia tức là (68 ± 1) giờ sau thụ tinh, phôi thường có 8 tế bào. Ở giai đoạn này các chuyên viên phôi đánh giá tiến hành chấm điểm cho phôi dựa vào các yếu tố như số lượng tế bào, kích thước, mức độ phân mảnh. Đối với phôi ngày 3, phôi ở trạng thái tốt thường có số lượng khoảng 7-8 tế bào, kích thước đều nhau, không bị phân mảnh. Ngoài ra mức độ đồng đều của các tế bào cũng là một tiêu chí quan trọng để xếp loại về mức độ phôi.
Phôi độ 2 là những phôi có chất lượng trung bình.
Phôi độ 3 là những phôi có chất lượng kém và xấu thường không được chuyển cho bệnh nhân do tỉ lệ đậu thai thành công thấp hoặc tình trạng xấu có thể không đậu thai. 
Hình ảnh phôi ngày 3
Phôi độ 1 là những phôi có chất lượng tốt nhất: khoang phôi nang dãn rộng, lớp tế bào ICM và TE liên kết chặt chẽ. Bắt đầu từ phôi độ 2 trở đi thì mức độ dãn và nén của khối TE và ICM giảm dần. 
Hình ảnh phôi ngày 5
Tuy nhiên không phải bệnh nhân nào cũng có phôi để nuôi lên ngày 5 do những lý do về tuổi tác, các bệnh liên quan ảnh hưởng đến số lượng cũng như chất lượng phôi vì vậy phải có những phác đồ điều chỉnh linh hoạt đối với từng trường hợp bệnh nhân để có thể gia tăng tỉ lệ đậu thai mà vẫn đảm bảo an toàn.
Xem thêm: Phôi ngày 3, phôi ngày 5 nên chuyển phôi nào? Có nên nuôi phôi lên ngày 5 hay không?

Hình ảnh các giai đoạn phát triển của phôi
Thang điểm để đánh giá phôi ngày 3 bao gồm:
Phôi độ 1: Là những phôi có chất lượng tốt nhất, số lượng mức độ đồng đều tế bào ở mức cao, phân mảnh thấp, không có tình trạng đa nhân và có khả năng làm tổ cao nhất khi tiến hành chuyển cho bệnh nhân.Phôi độ 2 là những phôi có chất lượng trung bình.
Phôi độ 3 là những phôi có chất lượng kém và xấu thường không được chuyển cho bệnh nhân do tỉ lệ đậu thai thành công thấp hoặc tình trạng xấu có thể không đậu thai.

Hình ảnh phôi ngày 3
Đánh giá phôi ngày 5
Khoảng thời gian (116 ± 2) giờ sau khi ICSI. Đánh giá chất lượng phôi nang vào ngày 5 thường có những tiêu chí khác khá nhiều so với phôi ngày 3. Chất lượng và thang chấm điểm đối với phôi ngày 5 thường dựa trên các chỉ số như độ nở rộng của khoang phôi nang, mức độ nén của khối tế bào ICM (Inner cell mass - ICM) và lớp tế bào TE (Trophectoderm cell - TE) bên ngoài. Theo tiêu chuẩn đánh giá chất lượng phôi nang của Gardner, phôi nang được chia làm bốn cấp độ dựa vào độ nở rộng của khoang phôi nang còn mức nén của tế bào ICM và TE được chia làm các cấp độ:Phôi độ 1 là những phôi có chất lượng tốt nhất: khoang phôi nang dãn rộng, lớp tế bào ICM và TE liên kết chặt chẽ. Bắt đầu từ phôi độ 2 trở đi thì mức độ dãn và nén của khối TE và ICM giảm dần.

Hình ảnh phôi ngày 5
Hiệu quả đem lại
Ngày nay việc nuôi phôi lên ngày 5 đem lại nhiều lợi ích như giảm nguy cơ đa thai, tăng khả năng làm tổ cho phôi, giúp sàng lọc những phôi có bất thường không thể phát triển tiếp từ ngày 3 ngay trong phòng thí nghiệm, giảm bớt đi số lượng phôi cần chuyển. Trong các trường hợp vợ chồng có nguy cơ truyền bệnh di truyền cho con cái thì việc thực hiện xét nghiệm di truyền cho các phôi ngày 5 sẽ an toàn hơn so với phôi ngày 3, do số lượng tế bào cần sử dụng cho việc thực hiện các xét nghiệm là 3-4 tế bào. Từ đó kết quả di truyền thu được sẽ chính xác hơn.Tuy nhiên không phải bệnh nhân nào cũng có phôi để nuôi lên ngày 5 do những lý do về tuổi tác, các bệnh liên quan ảnh hưởng đến số lượng cũng như chất lượng phôi vì vậy phải có những phác đồ điều chỉnh linh hoạt đối với từng trường hợp bệnh nhân để có thể gia tăng tỉ lệ đậu thai mà vẫn đảm bảo an toàn.
Xem thêm: Phôi ngày 3, phôi ngày 5 nên chuyển phôi nào? Có nên nuôi phôi lên ngày 5 hay không?
Bài viết nổi bật